Mükemmellik ayrıntılarda gizlidir ama asla bir ayrıntı değildir.
Leonardo Da Vinci
İnsanoğlu mükemmellik arayışını yüzyıllardır artırarak sürdürmüş, sanatta, günlük yaşamda ve tabii ki teknolojide aklın sınırlarını zorlayarak, yaratıcılığın sonsuz olduğunu kanıtlamak istercesine bugünkü noktasına ulaşmış ve daha da ilerilere gideceğinin sinyallerini hayatımızın bütün alanlarında tasarım harikaları yaratarak göstermiştir.
Yapılan tasarımların hepsi göze çok hoş gözükmese de ya da yararlılığı tartışılsa da internetin gücü, rekabetin boyutlarını klasik çizgilerden farklı tasarımlara taşıma ihtiyacını ortaya çıkararak tasarımcıyı ulaşılmaz bir noktadan yakına getirmiş, sayılarını artırmış ve en prestijli iş kolunu doğurmuştur. Ayrıca tasarımcılar sadece büyük değil küçük ölçekli firmaların da tercih ettiği daha doğrusu tercih etmek zorunda kaldığı bir insan kaynağı olarak karşımıza çıkmaktadır.
Daha önceki yıllarda tasarımcı; mobilya, endüstriyel, moda, grafik, mimari, elektronik gibi belli ana gruplara ayrılmıştı. Ancak son yıllarda bu genel terimler çok fazla alt kategorilere bölünerek tasarımcıyı uzmanlaşmaya, yaratıcılığın sınırlarını zorlayarak rekabet ortamında bir pay kapmaya aksi halde yokolmaya mecbur bırakmıştır.
Tasarım ihtiyacı tasarımcılar için çok büyük bir istihdam yaratmış olmakla birlikte, tüketicinin bilinçlenmesiyle çevreci ürünler, tasarımcıların artmasıyla görsel farklılığı olan ürünler, teknolojinin ilerleyişiyle teknik üstünlüğü olan ve ergonomik ürünler , piyasanın alım gücüne göre de ekonomik ürünler geliştirme zorunluluğu rekabeti artırıp, tasarımcıyı her yönlü düşünmeye ve üretmeye itmiş , sorumluluğunu daha da artırmıştır.
Tasarımcının sınırsız yaratıcılığını aslında tüketiciler, üretici firmalar, sivil toplum kuruluşları, hükümet politikaları ve teknolojik unsurlar görünmez bir çerçeve içine almıştır. Tasarımcı sınırsız düşünmeli dediğimizde bile aslında sınırları bellidir.
Dünyada tasarım çılgınlığı gözle gördüğümüz her şeyde, yiyeceklerde bile kendini gösteriyor. Leonardo da Vinci uçan bir cismin, savaş arabalarının, makineli tüfeğin, kilise ve su kanallarının eskizlerini yaparken kendini sanatçı olarak mı, bilim adamı olarak mı, mimar olarak mı ya da tasarımcı olarak mı düşünmüştü ve günümüze kadar ulaşan mirasını en değerli eskizlerini bırakırken tasarımın ve yaratıcılığın ulaşacağı noktayı yani bugünü ve yarını hayal mi etmişti!
Tasarım çılgınlığında gelinen bugünkü noktada, yeni üretilen, üretilmeye hazırlanan ya da asla üretilmeyecek sadece hayal olarak kalacak bazı ürünleri inceleyelim. Görselliğine, çevreciliğine, ergonomisine ya da yararlılığına siz karar verin.
Orange adlı GSM firması pompayla elektrik üretimi sağlayan ve gençlik organizasyonlarında cep telefonlarının şarjı için kullanışlı olacağına inandığı çevreci bir buluş yapıyor. Pompalanan hava bir boru yardımıyla jeneratöre bağlı mini türbini harekete geçiriyor ve cep telefonu için gerekli şarj elektriğini üretiyor.
Fransız Decovision firması elektrik kablolarında ve duş hortumlarında kullanılmak üzere dekoratif kablolar üretiyor. Aklınıza pek çok objenin dekoratif olması gelebilir ama kablonun da dekoratif olacağı eminim kimsenin aklına gelmezdi.
Altı üstü tornavida demeyin, genç kızlar ya da bakımlı bayanlar kullansın diye “She Driver” ismiyle üretilen sıra dışı tornavidalar tasarım çılgınlığına en renkli örneklerden biri. Üretimi yapılıyor demek ki satılıyor.
Trafik ışıklarını nasıl bilirdiniz? Tabii ki bunu düşünmek hiç aklınıza gelmemişti ya da trafik ışıklarının geometrik şeklinin değişmesi bizim umurumuzda mıdır? Tasarımcılar bu konuya da el atarak köşeli trafik lambalarını yuvarlak hatlardan köşeli hatlara çevirerek deneme çizimleri yapmışlar. Tasarımcı hayal eder, tasarlar bir gün keşfedilecek umuduyla.
Mikael Silvanto cetvel benzeri radyo tasarlarken ince zekasını kullanmış ve daha önce üretilmeyeni düşünmüş. Standart analog radyolarda ibre radyonun içindeyken Silvanto ürettiği prototipte radyonun kendisini bir ibre üzerinde hareket ettiriyor.
Çevreci bisikletler, motorlu bavullar, emzik şeklinde termometreler, yaşlılar için özel klavyeler, ve daha niceleri teknolojinin bizi gönüllü olarak esir aldığını hissettiriyor. Kim hayatımızı bu kadar kolaylaştıran ürünlere hayır diyebilir yada dış görünüşün fonksiyonellikle yarıştığı günümüzde cebimizden önce Gözümüze hitap eden ürünlere. Apple’ın İphone’u teknik eksikliklerine rağmen ilk çıktığı günden bu yana tasarımının farklılığı, güzelliği sayesinde tutulmuş , hatta bir aksesuar olarak kullanılacak zerafette olduğunu ispatlamıştır.
Cep telefonlarının küçük tuşlarıyla arası iyi olmayanlar için üretilen sanal klavye “Bluetooth Laser Virtual Keyboard” adıyla piyasaya sürüldü. Kızılötesi ışınlar sayesinde istenilen yüzeyde sanal bir klavye resmi oluşturuluyor ve gerçek bir klavyenin bütün fonksiyonlarını kullanabildiğiniz bu ürün 150 Dolardan satılıyor. Kendinizi sanal ortamda başka bir mekana ışınladığınızı hayal edin, yıllar önce bunun düşüncesine bile gülerdiniz ama şimdi neden olmasın diyecek kadar yakınız hayallere. Gerçek hayatta da böyle değil midir? Hayalinizin imkansız olduğunu düşünmediğiniz müddetçe başarmaya o kadar yakınsınızdır.
DELL’in tasarım ödüllü ürünlerinden şeffaf çerçeveye sahip bilgisayar ekranı “Dell Crystal” bir tasarım harikası olarak cezbedici bir güzelliğe sahip.
CD’lerin bozulmaması için üretilen Cd tutucular hem sevimli hem yararlı.
Eskiden çantamızda cüzdan, ayna, kalem gibi klasik malzemeler muhakkak olurdu, günümüzde ise USB’ler çantamızın vazgeçilmezleri arasında. “USB Flower” olarak adlandırılan çiçek görüntülü USB’ler aynı zamanda koku da veriyor ve 10 Dolara satışı yapılıyor.
Lenovo uzaktan kumandalı klavyeyi (Multimedia Remote with Keyboard) tasarlarken hayatımızı kolaylaştırmak mı yoksa bizi tembelleştirmek mi istiyordu? Standart bir klavyenin yaptığı tüm özellikleri taşıyan, 10 metreye kadar etkili olan klavye film seyrederken ya da müzik dinlerken kimse yerinden kalkmasın diye düşünülmüş.
Teknolojik ürünlerin çevreye verdiği zararlar azımsanmayacak ölçüde. Hükümetlerin aldığı tedbirler, sivil toplum kuruluşlarının ekolojinin korunması konusundaki uyarıları sonucunda tüketicinin bilinçlenmesi ve bu konudaki talepleri firmaları çevreci olmaya, ürünlerini doğal malzemelerden yapmaya zorunlu kılmıştır.
Teknoloji devlerinden ASUS, “Eco Book” modellerinin yeni sürümü “Asus-Bamboo” yu bambu ağacından üretmiştir.
Kimi yararlı, kimi ergonomik, kimi çevreci, kimi alımlı, kimi çılgın, kimi üstün…Hangi etiketi yüklerseniz yükleyin önemli olan farklılıkları. Farklılıklarıyla ve başka farklılıklarla savaştıkları müddetçe firmalar bir adım önde olacaklarını ve varlıklarını sürdürmeye devam edeceklerini biliyorlar ve bunun için sektöre ivme kazandıran, kullanıcıyı cezbeden her türlü hayali satın alıyorlar.
…ve Leonardo’nun tasarımcı ruhu aynı dehada olmasa bile bir hedef olarak hep yaşayacak.
