İnternet günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçası artık…
Bilgiye, belgeye ulaşma, işlem ve araştırma yapmak için devasa bir veri ortamı haline gelmiş durumda..
Günümüzde alışverişden iletişime, bankacılık işlemlerinden, vatandaşlık hizmetlerine kadar birçok alanda internet kullanılıyor. Özellikle eğitim alanında fazla kaynağa ulaşma imkanı, bilgiye kolay ve hızlı erişim, farklı kültürleri tanıma gibi kolaylıklar sunuyor.
İnternet kullanımı giderek artarken ve hayatımıza birçok kolaylıklar getirirken internetin güvenli bir şekilde kullanılmaması ise kişisel bilgiler, özel veriler, mali işlemler ve çocuklar için bazı tehlikeleri de beraberinde getiriyor.
İnterneti da güvenli bir şekilde kullanmak için nelere dikkat etmeli? Neler yapılmalı, ne tür önlemler alınmalı ve neler yapılmamalı?
SAKIN YAPMAYIN !!! Nüfus cüzdanı, pasaport, doğum tarihi, TC kimlik numaranız, eğitim durumu, medeni hal, anne kızlık soyadı, yakın akraba bilgileri)
KİŞİSEL BİLGİLER : Kişisel bilgilerinizi sosyal medyada paylaşmayın profilini de başkalarının görebildiği bilgileri tekrar kontrol edin
SAKIN YAPMAYIN !!! futbol takımınız, evcil hayvanınız, çocuğunuzun adı doğum tarihi vb. kombinasyonlarla şifre oluşturmayın.
GÜÇLÜ ŞİFRELER KULLANIN !.. Hesaplarınız için güçlü şifreler (içinde rakam büyük küçük harf, ! işareti olan Ör; D2v4G!c9kL1! vb.)
PAYLAŞMAYIN !! Kredi kartı bilgilerinizi kimseyle paylaşmayın: Kredi kartı bilgileriniz söz konusu olduğunda babanıza bile güvenmeyin! Sosyal medya üzerinden sizinle iletişime geçen akrabalarınız ya da arkadaşlarınız para ya da kredi kartı bilgilerinizi istiyorsa bu bilgileri paylaşmayın. Zor durumda olduğunu söyleyen yakınınızı arayıp, yardıma ihtiyacı olup olmadığını doğrulayın.
Bankacılık işlemlerini sadece banka web sitesi üzerinden gerçekleştirin. Sosyal medyayı sadece kişiler değil, kurumlar da yoğunlukla kullanıyor. Pek çok bankanın da Facebook, Twitter ve Google+ hesabı mevcut. Haliyle kullanıcılar bankalarından maillerine ya da sosyal medya hesaplarına bir mesaj geldiğinde bu durumu yadsımıyor. Ancak bankalar e posta yoluyla ya da sosyal medya siteleri aracılığıyla sizden şifrenizi talep etmez ve işlem yapmak için yetki istemez. Bu yüzden bankacılık işlemleri için sadece bankanızın web sitesini kullanmanızı tavsiye ederim
GÜVENLİKLİ ALIŞ VERİŞ YAPIN ! Sadece güvenilir sitelerden alışveriş yapın: Sosyal medya üzerinden reklamı yapılan her site güvenli internet altyapısına sahip olmayabilir. Çok ucuz fiyata telefon, saat gibi markalı ürünler satan sitelere ve kullanıcılara karşı dikkatli olun. Gerçek değerinin altında pazarlanan bu ürünler kullanıcıya ulaştığında genelde hasarlı ya da kullanılamaz durumda oluyor. Ya da ürün yerine oyuncak veya şaka ürünleri de kullanılabiliyor. Aynı şekilde kullanıcılar arasında yapılan alışveriş ve takas işlemlerinde de kullanıcılar mağdur ediliyor ve maddi kayba uğrayabiliyor. Sosyal medya üzerinden ücretsiz sahiplendirilen kedi-köpek gibi hayvanlarla da hayvan dostları kandırılabiliyor. Bedava sahiplendirilen hayvanlar için daha sonra yüksek meblağlarda kargo ve sigorta ücretleri talep edilebiliyor.
KULLANDIĞINIZ UYGULAMALARA DİKKAT EDİN !! Son zamanlarda sosyal medya hesaplarıyla başka sitelere üye olmak oldukça popüler. Facebook, Twitter ve Google+ hesaplarınızı kullanarak, daha önce kullanıcısı olmadığınız bir siteye üye olabiliyorsunuz. Ayrıca pek çok mobil uygulama da bu yöntemi sıkça kullanıyor. Mobil uygulamaların çoğu yükleme sırasında kişisel bilgileriniz, telefon rehberine ve sosyal ağlara erişim konusunda izin istiyor. Bu izinleri biran bile tereddüt etmeden vermek, kişisel bilgilerinizin güvenliğini de tehdit ediyor.
HEDİYELERE KANMAYIN !! Facebook dolandırıcılarının son numarası en çok tanınmış firmaları zorda bırakıyor. Elinde büyük teknoloji marketlerin ya da telekom firmalarının hediye çeki olduğunu iddia eden art niyetli kişiler gözüne kestirdikleri hesapları ele geçirerek, kişinin arkadaş listesindekilere tek tek mesaj atmaya başlıyor. Normal bir sohbet havasında başlayan konuşmalar, daha sonra art niyetli kişilerin telefonun faturalı hat mı diye sormasıyla devam ediyor. Eğer faturalı hat sahibiyseniz size bir mesaj geleceği söyleniyor ve bu mesajı EVET yazarak cevaplamanız isteniyor. Mesaj EVET yazarak cevapladığınızda ise faturanıza 100 TL’den başlayan ek ücretler yansımış oluyor. Faturaya eklenen ücret otomatik olarak dolandırıcının hesabına geçiyor. Siz siz olun hediye çeki, bilet ya da çok ucuza ürün dağıttığını iddia edenlere aldanmayın.
SAHTE HESAPLARA DİKKAT !! Gerçek kişiymiş gibi görünen sahte profillerin tuzağına düşmeyin. Özellikle yurtdışı merkezli dolandırıcılık çeteleri Facebook üzerinden sahte profiller oluşturarak, Türk erkeklerini tuzağına düşürüyorlar. Güzel ve alımlı fotoğraflarla erkekleri etkileyen sahte profiller, ülkemize gelmek için yol parası talep ediyorlar. Paralar gönderiliyor ancak ne gelen var, ne de giden…
TIKLAMADAN ÖNCE DİKKAT !!! Linklere tıklarken aman dikkat edin. Siber suçlular, Türkiye ve dünya gündemini yakından takip ederek, popüler ve ilgi çekici konuları baz alıp, kullanıcıları oltalarına düşürüyorlar. Bir sitede uygunsuz fotoğrafınız varmış gibi imalı bir mesaj da alabilirsiniz. Arkadaşınız “kusura bakma ama bu resimdeki sen misin?” gibi imalı mesajlar göndererek, mesaj yoluyla gelen bağlantıyı tıklamaya sizi teşvik edebilir. Oysa ki bu tür kısaltılmış linkler genellikle virüslü ya da sahte sitelere yönlendirme yapıyor. Ardından bilgisayarınıza zararlı yazılım bulaşıyor ve arkadaşlarınıza kendi adınızla aynı mesaj gönderiliyor.
FOTOĞRAF, VIDEO PAYLAŞIRKEN DİKKAT !! Sosyal medyada ne yediğimiz ne içtiğimizden herşeyi paylaşıyoruz. Özellikle yaz mevsiminde deniz, kum, güneş ve mayolu fotoğraf paylaşımları sıkça yapılmakta. Paylaştığınız bu fotoğrafların arkadaşlık ve partner sitelerinde kullanılabilir bu nedenle dikkatli olmalısınız ? Fotoğraflarınız uygunsuz içerikli sitelere düşmeden siz siz olun paylaşımlarınıza çok dikkat edin.
YER, KONUM BİLDİRİMİNE DİKKAT !! Evinizde olduğunuzu bildiren yer bildirimleri yapmayın. Evinizde check-in yaparak kendi güvenliğinizi ve ailenizin güvenliğini tehlikeye atmayın. Sosyal medyada paylaştığınız fotoğraf ve konum bilgisi evinizin soyulmasına ve fiziksel zarara uğramanıza neden olabilir.
ÇOCUKLARIN SOSYAL MEDYA HAREKETLERİNİ İZLEYİN !! Çocukları sosyal medya kullanımı konusunda bilinçlendirin. Çocuklar interneti etkin kullanmakta ve daha çok evden bağlanmaktadırlar. Yetişkinlerin bile dolandırıldığı, sosyal medya ortamında çocuğunuzu bekleyen tehlikelere karşı bilgi sahibi olun ve 13 yaşın altındaki çocuğunuzun sosyal medya kullanmasına izin vermeyin. Çocuklar iyi ve kötüyü ayırt etme yetileri yeterince gelişmediği için kolayca kandırılabilir, pedofillerin tuzağına düşebilir, dolandırılabilir ve şantaja uğrayabilirler. 13 yaşından büyük çocuklar içinse interneti kullanma konusunda bilinçlendirin ve çocuğunuzun arkadaşı olarak, onu sanal dünyada karşılaşabileceği tehlikelere karşı uyarın.
ŞUNLARA DA DİKKAT EDİN !..
İnternete bağlanma anne-baba kontrolünde olmalıdır.
Evde bilgisayar ortak kullanım alanında olmalıdır.
Çocukların internetten kurduğu iletişim takip edilmelidir. Güvenlikli programlar kullanılmalıdır.
